EIZTARIANAK
Idazkera, izkera ta erok, Iztuetarenak. Bere dantza liburuan, Iztuetak askotan aipatzen du Idiazabal. Idiazabal dantza zalea zan, izan ere, ta eiza zalea. Zerbaitegatik, Goierrian, «axariak» izengoitia daukate. |
1 Maiatzaren illeko elurte andiak estali ditu aurten sasi ta mendiak: beretatik jatxirik basoko pistiak arrapatu dituzte aixa eiztariak. 2 Idiazabaltarrak jira eta bira azeriaren gisa eiztariak dira: naiz dala ollo, eper, orobat erbia, seguru dute, itxi ezkero begia. 3 Artakoak dirala jakiñean nago Bikario, barbero tan don Jose Galo: eizerako giroa ikusi ezkero beretakorik iñor ez da egongo lo. 4 Maiatz illaren ogei ta bederatzian asteazken egunaz nere iritzian: irurak erbitara irten omen ziran, ugari billatzeko pozkida bizian. 5 Bañan ezin arkituz, zutelako etsi etxerantzko bidera omen ziran jetsi: Mendizabalek zeban fortunaz ikusi basoaker andi bat sasitik igesi. 6 Arras ikaraturik esan zeban garbi zer deabruzko erbi ote degu ori: nondik nolatan zaiku onara etorri? Bikarioak zion tiratu berari. 7 Jaun prestu au izanik aiñ tirari ona eizari kendu zion bertan osasuna: perdigoi bakar batez ura zan fortuna! Ea non billatzen dan alako gizona. 8 Beraren lagun biak jarririk goiean ikaraturik zeuden aldegin naiean: astean ere bai ta geiago jaiean guztizko eiztariak dirade maiean. 9 Barbero jaunarekin don Jose Galori basakerra zitzaien oñetan erori: ikusi zutenean burutik elbarri despitan omen ziran alkarrekin jarri. 10 Bata zegoalako ondo ikasia eri jarten diranai kendutzen bizia: juezetara bage beingoan guzia, laster erabaki zan jaun oen auzia. 11 Bikarioak zien muñotik otsegin geldi zegoen eiza etzezatela ill: polikitxo loturik artu ez zezan miñ gorde bear zutela bizi ote zediñ. 12 Mendizabalek ere bere iritzia manifestatu zeban garbiro guzia: opa bear zaiola eizari bizia ikusi ezkeroztik humil ta etsia. 13 Barberoa bildur zan guztiz arrigarri adarra sarlegion akerrak tripati: eriak menderatzen berak ondo daki, tiro bat eman zion buru muñetati. 14 Don Jose Galo eta barberoa noski, akerra ill ta ere beldur ziran lazki: erabilli baitzuten aztalkarik aski adar luze zorrotzaz ote zitzan josi. 15 Sokaz ondo lotu ta sarturik makilla, kontuz eraman zuten basoaker illa: iritsi ziraneko arekin errira berreun atso bederik ba ziran begira. 16 Kentzeko pisti gaizto menditarren kezka, urrungo igandean egin zuten pesta: mutil eta neska baturik asko gizon basakerrik geiago azalduko ez da. 17 Funtzio aiñ gozo au Idiazabalen elur andien bidez izandu da aurten: konbidatuak baizik ez da maiean jarten, amabi lagun ziran basakerra jaten. 18 Bazkaldu zuteneko ba zuten bisita erriko gazteria arturik musika: barberoa pozturik aek ikusita, iñork ezin ixildu ojuz garraxika. 19 Don Jose Galo ere onekin batean asi zan deadarka ondotxo jartean: guziak itzegiten alkarren artean, garbiro entzuten zan guztiz apartean. 20 Ormaiztegi menditik jaun oen jolasak entzun omen zituen Aseginolazak: mingañaz igortzirik agiñ eta ortzak, ezagutu ere bai etzeudela otzak. 21 Basakerraren pesta orain da bukatu, egia dan edo ez ez da zer dudatu: bear ez dan gauzatan baldin banaiz sartu, nere esanik ez da zer puntura artu. |
© Juan Ignazio Iztueta